Άγιον Όρος
Το Άγιο Όρος αποτελεί αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού Κράτους, υπαγόμενο πολιτικά στο Υπουργείο Εξωτερικών και θρησκευτικά στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης. Είναι αφιερωμένο στην Παναγία και ισχύει το άβατον, που απαγορεύει αυστηρά την πρόσβαση στις γυναίκες. Οι περισσότεροι κάτοικοί του είναι ορθόδοξοι καλόγεροι που διαμένουν στα 20 μοναστήρια, σκήτες, κελιά και ερημητήρια. Μαζί τους κατοικούν και κοσμικοί που είναι υπάλληλοι, εργάτες αλλά και πολυάριθμοι επισκέπτες του Αγίου Όρους, που έρχονται με σκοπό το διαλογισμό, τη μελέτη και τη θρησκευτική κατάνυξη.
Από τα 20 μοναστήρια, το ένα είναι ρωσικό, ένα βουλγαρικό, ένα σερβικό, μία σκήτη ρουμανική και τα υπόλοιπα είναι ελληνικά. Τα ξένα μοναστήρια ενισχύονται από τα αντίστοιχα κράτη. Τα μοναστήρια αυτά έχουν Άγια λείψανα, εικόνες, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά αξίας. Στις βιβλιοθήκες τους φυλάγονται άμφια, ιστορικά έγγραφα, σπάνια έντυπα και χειρόγραφα, που είναι κειμήλια ιστορικά. Πολλά βέβαια έχουν χαθεί και άλλα έχουν κλαπεί σε διάφορες επιδρομές. Εδώ πρωτοεγκαταστάθηκαν ιερωμένοι εικονολάτρες για να αποφύγουν τις ταλαιπωρίες από τους εικονομάχους.
Ήρθαν και ασκήτεψαν άγνωστοι και κυριολεκτικά μονάχοι μέσα στις σπηλιές. Στη συνέχεια χτίστηκαν μοναχικά μοναστήρια και ύστερα οργανώθηκαν σε μοναστική πολιτεία. Το Άγιο Όρος στάθηκε καταφύγιο εκείνων που ζήτησαν να σώσουν την ψυχή τους με νηστεία και προσευχή. Εδώ μόνασαν ακόμα και Βυζαντινοί αυτοκράτορες. Το δικαίωμα αυτονομίας του Αγίου Όρους δόθηκε σταδιακά, αρχικά από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες Νικηφόρο Φωκά και Ιωάννη Τσιμισκή και διατηρήθηκε και στην εποχή της Τουρκοκρατίας ως τις μέρες μας.
Στα χρόνια της σκλαβιάς ήταν κέντρο Εθνικής Δράσης. Εκεί κατέφευγαν πολλοί κυνηγημένοι από τους Τούρκους, για να σωθούν. Ο κοινός επισκέπτης έχει δικαίωμα να φιλοξενηθεί δωρεάν σε κάθε μοναστήρι δύο ημέρες. Εκείνος που θέλει να κάνει μελέτες μπορεί να φιλοξενηθεί όσο καιρό χρειάζεται. Ένας πολιτισμός ολόκληρος διατηρείται, διαφορετικός από τον σημερινό, όχι μόνο στις βιβλιοθήκες, μα και σ' ολόκληρη την ξεχωριστή πολιτεία και τους ανθρώπους της. Γύρω του απλώνεται η σιωπή.
